Sfermentowany ekstrakt ze stewii zabija komórki nowotworu trzustki
23 lipca 2025, 08:01Ekstrakt z liści stewii, poddany fermentacji za pomocą bakterii żyjących na liściach bananowca, jest toksyczny dla komórek nowotworu raka trzustki, ale nie szkodzi zdrowym komórkom nerek, informują badacze z Uniwersytetu w Hiroszimie. Rak trzustki to bardzo złośliwy i śmiercionośny nowotwór. Odsetek osób, które przeżywają 5 lat od diagnozy wynosi mniej niż 10%.
Chińczycy zarejestrowali nowy izotop glinu i jego niezwykły rozpad
22 lipca 2025, 09:23Rozpad promieniotwórczy to jeden z podstawowych procesów w naturze, w wyniku którego niestabilne jądro atomowe traci energię poprzez promieniowanie. Badanie tego procesu jest niezbędne do zrozumienia właściwości jąder atomowych. A szczególnie cenne jest badanie rzadkich dróg rozpadu, takich jak rozpad z emisją protonu. Naukowcy z Instytutu Współczesnej Fizyki Chińskiej Akademii Nauk i ich współpracownicy poinformowali na łamach Physical Review Letters o uzyskaniu nieznanego wcześniej izotopu glinu-20, który rozpada się drogą emisji trzech protonów.
Metabolizm robotów – maszyny zyskają możliwość samodzielnej naprawy i replikacji
21 lipca 2025, 10:16Roboty przeszły długą drogę. Od maszyn wykonujących serię z góry zaprogramowanych ruchów, po urządzenia uczące się, analizujące środowisko i samodzielnie podejmujące decyzje. O ile więc potrafią rozwijać swoją część logiczną, to element fizyczny pozostaje niezmienny. Robot to zamknięty system. Nie jest zdolny do naprawy czy dostosowania się do środowiska. Tymczasem prawdziwa autonomia robotów oznacza, że muszą one nie tylko samodzielnie myśleć, ale być w stanie podtrzymać swoje istnienie, mówi Philippe Martin Wyder.
Jeden skan mózgu wystarczy, by określić tempo starzenia się i ryzyko chorób
18 lipca 2025, 11:06Upływający czas zmienia nas w różnym tempie, a najbardziej chyba widocznym przypomnieniem tego zjawiska są spotkania klasowe po dekadach. Jedni ich uczestnicy są bardzo sprawni fizycznie i umysłowo, inni zaczynają odczuwać upływ czasu wcześniej. Naukowcy z Duke University, Harvard University i University of Otago poinformowali o opracowaniu narzędzia, które na podstawie jednego badania MRI jest w stanie stwierdzić, jak szybko starzeje się nasz mózg i oszacować ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych w późniejszym wieku.
Sensacyjne odkrycie we Włoszech. Nietknięty etruski grobowiec sprzed 2600 lat
18 lipca 2025, 09:29W San Giuliano, jednej z najważniejszych etruskich nekropolii w środkowych Włoszech, odkryto nietknięty grobowiec sprzed 2600 lat. To jedno z najważniejszych w ostatnich dekadach odkryć dotyczących cywilizacji Etrusków. Międzynarodowy zespół badaczy, pracujący pod kierunkiem doktora Davide Zoriego z Baylor University, znalazł wewnątrz komory grobowej szczątki czterech osób.
Ślady z izraelskich jaskiń sugerują, że neandertalczycy mieli różne tradycje kulinarne
17 lipca 2025, 13:36Sposoby przygotowywania i podawania potraw są od tysiącleci elementem ludzkiej kultury. Znamy kuchnię polską, francuską czy japońską, kuchnie regionalne. Rodzi się więc pytanie, od jak dawna możemy mówić o tradycji kulinarnej. Kiedy zaczęły powstawać pierwsze przepisy, przekazywane z pokolenia na pokolenie? Kto je stworzył? Czy tradycja kulinarna jest cechą wyłącznie Homo sapiens? A może rodzinne przepisy mieli też inne gatunki człowieka? Przeprowadzone w Izraelu badania sugerują, że o tradycjach kulinarnych można mówić już w przypadku neandertalczyków.
Do Układu Słonecznego wleciała najstarsza znana kometa
16 lipca 2025, 12:36W Układzie Słonecznym zauważono kometę o miliardy lat starszą od samego Układu. Na grafice poniżej możecie zobaczyć orbitę Słońca (żółte linie) wokół centrum Drogi Mlecznej oraz orbitę komety 3I/ATLAS (linie czerwone). Na dwóch grafikach przedstawiających widok z boku wyraźnie widać, że kometa odlatuje daleko od płaszczyzny naszej galaktyki.
Bezpieczniejsze, lżejsze i tańsze pojazdy kosmiczne dzięki ochronnemu polu magnetycznemu?
16 lipca 2025, 09:29Na University of Queensland (UQ) prowadzone są eksperymenty nad wykorzystaniem pól magnetycznych do ochrony wchodzących w atmosferę pojazdów kosmicznych przed nadmierną temperaturą i przeciążeniami. Kluczowym elementem eksperymentów będzie zbadanie deformacji pól magnetycznych w kontakcie z gorącą plazmą. Ich celem jest zaś opracowanie technologii, która pozwoli na budowę bardziej bezpiecznych, lżejszych ich tańszych pojazdów kosmicznych.
Wielkie badania DNA pokazują historię ludzkich chorób z ostatnich 37 000 lat
15 lipca 2025, 06:10W wyniku sekwencjonowania DNA pobranego ze szczątków 1313 osób, które żyły w Eurazji w ciągu ostatnich 37 000 lat, znaleziono materiał genetyczny 5486 bakterii, wirusów i pasożytów, należących do 492 gatunków ze 136 rodzajów. Było wśród nich 3384 patogenów ludzkich należących do 124 gatunków, w tym i takie, na które dotychczas nie natrafiono w starych ludzkich szczątkach. Zespół naukowy, w skład którego wchodzili m.in. Eske Willerslev, Astrid K. N. Iversen i Martin Sikora, stwierdził, że najstarsze ze znalezionych dowodów na zoonozy – choroby, którymi ludzie zarażają się od zwierząt – pochodzą sprzed 6500 lat. Choroby te zaczęły się szerzej rozprzestrzeniać około 5000 lat temu.
Odkryto grób pierwszego władcy majańskiego miasta Caracol
14 lipca 2025, 09:58W Caracol, największym mieście Majów na terenie Belize, archeolodzy z University of Houston odkryli grobowiec Te K'ab Chaaka, pierwszego władcy miasta i założyciela królewskiej dynastii. Caracol było ważnym graczem w politycznej historii Majów. W latach 560–680 dominowało nad południową częścią Jukatanu. Grobowiec Te K'ab Chaaka to pierwsze od 40 lat miejsce pochówku, które można było przypisać konkretnemu władcy.
